Szpitale często realizują programy lekowe, co powoduje, że mają kontakty z firmami farmaceutycznymi. Zdarzają się przypadki, że firmy te proszą o podawanie pierwszych siedmiu cyfr numerów PESEL pacjentów. Czy taka praktyka jest zgodna z prawem? 

Dane przetwarzane przez placówki medyczne wymagają szczególnej ochrony, zwłaszcza w zakresie ochrony danych przed niedozwolonym ich wykorzystaniem, udostępnieniem, zmianą czy usunięciem. Wejście w życie RODO znacznie zaostrzyło te wymagania. Sprawdź, jak postąpić, gdy pacjent żąda usunięcia adresu z dokumentacji medycznej.

Ustalenie katalogu podmiotów przetwarzających jest bardzo ważne, gdyż z każdym z procesorów administrator powinien zawrzeć w formie pisemnej umowę powierzenia przetwarzania danych osobowych. Ma to kluczowe znaczenie przy dokonywaniu przez Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych analizy naruszenia zasad ochrony danych osobowych, tj. oceny, kto odpowiada za zawiniony błąd przy przetwarzaniu danych pacjentów. 

W przypadku podmiotów publicznych wprowadzenie monitoringu wizyjnego jest jasno sprecyzowane w przepisach. Muszą wykazać podstawę prawną dla zbierania takich danych oraz wskazać cel, w jakim monitoring ma być prowadzony. Inaczej sytuacja wygląda w przypadku podmiotów prywatnych. Sprawdź, czy lekarz może stosować monitoring w celach osobistych. 

Jednym z podstawowych obowiązków wpisanych w zasady wykonywania zawodu lekarza jest obowiązek prowadzenia dokumentacji medycznej pacjenta, a następnie przechowywania jej w określonym terminie. Co jednak dzieje się z dokumentami i zawartymi w nimi informacjami o stanie zdrowia pacjentów, gdy likwidowany jest oddział szpitala, przychodnia czy też gabinet, gdzie do tej pory dokumentacja była przechowywana? 

  W dniu 18 kwietnia 2018 r. weszła w życie ustawa nowelizująca m.in. ustawę o zawodzie lekarza i lekarza dentysty, która wprowadziła możliwość wystawiania tzw. e-recepty. Nowość polega na tym, że lekarz może, bez dokonania badania pacjenta, wystawić receptę niezbędną do kontynuacji leczenia, jeśli jest to uzasadnione stanem zdrowia pacjenta odzwierciedlonym w dokumentacji medycznej.      

Dostęp obywateli europejskich do e-dokumentacji medycznej w Europie jest różny w zależności od kraju. Niektórzy mają dostęp do części swojej e-dokumentacji na poziomie krajowym lub transgranicznym, ale nie wszyscy. Z tego powodu Komisja Europejska wydała zalecenia, które mają ułatwić bezpieczny dostęp ponad granicami, przy pełnej zgodności z RODO.

RODO w obsłudze pacjenta to oczywiście kwestia rozwiązań prawno – proceduralnych czy informatycznych, ale też czynnik ludzki. To jak zachowa się lekarz, pielęgniarka/położna, czy pracownik rejestracji jest również ważne dla przestrzegania przepisów o ochronie danych. Sprawdź, jak powinno przestrzegać się przepisów o ochornie danych w rejestracji medycznej. 

Placówki medyczne mają niekiedy podwójne zmartwienie, ponieważ w ich sytuacji bezpieczeństwo danych osobowych nie ogranicza się tylko do ochrony dokumentacji medycznej. Dane osobowe znajdują się również między innymi na odpadach medycznych, w tym na opisanych pojemnikach po kroplówkach, które są utylizowane przez podmioty zewnętrzne. Sprawdź, jaką umowę należy wówczas zawrzeć. 

Wejście w życie RODO, spowodowało ogromne zamieszanie na rynku usług związanych z ochroną danych osobowych. „Bo RODO” – takie tłumaczenie słyszymy dosłownie wszędzie. Strach przed złamaniem nowych przepisów jest tak ogromny, że skala nadinterpretacji spowodowała całkowity paraliż w życiu codziennym. Zdarzają się przypadki blokowania dostępu do informacji publicznych, a nawet zakazy informowania rodziców o stanie zdrowia ich dzieci. W ostatnim czasie najgłośniejszym przykładem było wywieszenie listy pacjentów w jednej z przychodni w ramach kolejki do lekarza specjalisty, którym nadano pseudonimy takie jak „Han Solo” czy „Batman” w związku z zasadą pseudonimizacji określoną w  RODO. Ale to tylko jeden z wielu przykładów.